Leren: Het is een proces wat we allemaal denken te kennen. Maar is dat ook echt zo? Of kennen we slechts een deel van het proces: namelijk dat deel dat niet te veel moeite kost en ‘leuk blijft’.
Ken je dat; ik kies wel een omweg of een andere strategie, om te vermijden dat je dwars door je leerkuil heen moet?
De leerkuil
Momenteel een steeds bekender fenomeen in menig kinderbrein, maar voor veel volwassenen nog behoorlijk onbekend. Als je op internet kijkt zijn er plaatjes te over, en ik weet nog dat ik er voor het eerst mee in aanraking kwam. Oe, mooi om dit te leren aan iedereen die met leren bezig is, en ai, ik heb wel vaak gedacht dat ik wel een hulpmiddel kom inzetten: een bedachte brug, touw, skilift, om maar niet door die diepte te hoeven.
Geen alternatieve tekst opgegeven voor deze afbeelding
Dat – omwegen verzinnen,vermijdingsgedrag toepassen- is een waardevolle creatieve manier om problemenen te omzeilen, en dus heel goed om ook deze vaardigheid te ontwikkelen.
Maar…..
Je verlegt ook je koers, en vergeet vaak dat dat wat je te leren hebt echt wel opnieuw op je pad terecht komt. Ergens doe je jezelf dus enorm tekort als je, net als ik, dacht dat het alleen maar slim was om de diepte te vermijden.
Daarom vandaag; een pleidooi voor het bewust worden van dat wat je nog niet kunt en de bodem van je put.
Er was eens….
Op onbewust niveau heb je al veel input gekregen over hoe het werkt. Sprookjes, prentenboeken, films en romans, verhalen van mensen om je heen, heldenverhalen op televisie, bijna allemaal bevestigen ze wat we ergens diep van binnen wel weten.
Als je echt iets wilt leren, iets wilt veranderen in je leven, is daar effort voor nodig. En juist als je het allemaal echt niet meer denkt te weten kan het zijn dat je precies daar bent waar je moet zijn: in het stille gebied waar nieuwe ruimte ontstaat en nieuwe paden uitgelegd kunnen worden.
Dit geldt voor alle vormen van leren. Dus bij: ik wil graag leren pianospelen, programmeren, Sanskriet leren, maar ook bij ‘ik wil leren over mijzelf en voor mijzelf’, op welk gebied dan ook.
Hoogbegaafdheid en ‘dat is toch logisch’
Juist voor hoogbegaafden geldt: je bent zo gewend dat dat waarvan men verwacht dat je het moet leren voor jou bijna vanzelf gaat. ‘Dat is toch logisch’ zal een zinnetje zijn wat je vaak hebt gedacht.
Juist door je mogelijkheid verbindingen te leggen en conclusies te trekken -met de informatie die je hebt of de informatie waar je dan met veel plezier naar op zoek gaat- hoef je lang niet altijd je eigen uitdagende leerproces door.
Waar je dit proces wel nodig hebt leer je jezelf al vroeg aan: is dit niet te doen vanuit logica en beredeneren? Daarbij vermijd je zowel het onplezierige gevoel iets niet te kunnen -falen- als het verbruiken van de energie die het kost om iets eigen te maken wat niet al te makkelijk is. Daarmee lijkt het voor je bewuste brein alsof je handig bezig bent.
In werkelijkheid leer je jezelf aan je te beperken, en oefen je in ‘niet doorzetten’ en ‘vermijdgedrag’.
Daarbij komt nog dat de wereld om je heen vaak best doorheeft wat je doet, en voelen zij bewust of onbewust de strakheid van het jezelf vastzetten.
Met als mogelijk gevolg: faalangst, -ik durf niet aan wat ik nog niet kan- impostergevoelens -angst om door de mand te vallen-, miscommunicatie tussen jou en je collega’s, en stagnatie in eigen persoonlijke ontwikkeling.
Gelukkig is er dan Dabrowski die zegt: juist stagnatie, als het maar pijnlijk genoeg is, kan zorgen voor jouw volgende fase van ontwikkeling.
En daarmee is het verhaal rond. Want one way or the other: wat we te leren hebben komt keer op keer als cadeau op ons pad. Wanneer je het openmaakt is aan jou, maar ik daag je graag uit: besef dat de diepte van de leerkuil je veel kan opleveren, en ga eens op de bodem op onderzoek uit!
